BA TƯ - Baba Taher

Baba Taher còn gọi là Baba Tahir (tiếng Ba Tư: بابا طاهر - ) (sống vào khoảng 1000 – 1055) là nhà thơ của giáo phái thần bí Ba Tư.

Tên hiệu của Baba Taher là Oryan. Ông là nhà thơ rất nổi tiếng trong thế giới Arập với thể thơ rubáiáyt. Cùng với Omar Khayyam, là hai nhà thơ chỉ sáng tác theo thể thơ này. Thơ của Baba Taher thể hiện lòng khát khao đạt đến Thượng Đế và chân lý cuối cùng, phê phán sự bất công ở đời. Ngôn ngữ của thơ ông gần gũi với những bài hát dân gian nên theo thời gian có nhiều bài thơ của các tác giả dân gian đều được coi là của Baba Taher. Gần đây người ta đã xây dựng lăng mộ của ông tại Hamadan.

Thơ Rubaiyat

***
Đôi mắt em xưa huyền bí, diệu kỳ
Còn bây giờ trông ngái ngủ, lừ đừ
Người nói rằng em sống trong giấc mộng
Giấc mộng nào, hay giấc mộng nghìn thu?

***
Uất kim cương đẹp một tuần – không hơn
Hương mùa xuân say một tuần – không hơn
Tình – gian dối! Hãy quí ngày gặp gỡ
Gian dối chỉ ở một tuần – không hơn.

***
Ngày yêu em, anh – người học trò tuyệt vời
Còn giờ đây anh phiêu bạt trên đời
Giá một lần anh được tình hậu đãi
Thì suốt đời xin chỉ học trò thôi.

***
Em trong tim anh, người khác không cần
Đêm đêm lại về toả sáng như trăng
Em là Thượng Đế, đền Kaaba thần thánh
Dù nhìn đâu, em vẫn trước mắt anh.

***
Em hãy đến trong đời chứ đừng trong chiêm bao
Dù chỉ phút giây, xem anh sống thế nào.
Những bông hoa rừng vào tóc em hãy bện
Còn anh sẽ nhổ đi những sợi bạc trên đầu.

*** 
Người sợ khổ, người lại mong được khổ
Trời an ủi người này, cho bệnh tật người kia
Còn tôi chỉ theo ước muốn của người yêu
Nhận về cả nỗi đau biệt ly và niềm vui gặp gỡ.

*** 
Em là thỏi bạc. Dù chỉ tại vì em
Làm anh cháy lên mà em không để ý.
Anh biết vì sao rồi. Tại vì em sợ lửa
Vì bạc gần lửa thì bạc sẽ chảy tan.

*** 
Thiếu nỗi đau tình thì hồn của cỏ hoa cũng chết
Không biết mưa vỗ về và âu yếm của giọt sương.
“Thà chết đi còn hơn sống mà không biết đến tình!”
Lời họa mi mỗi sớm mai trên cành hồng vẫn hót. 

*** 
Vẻ đẹp tuyệt vời của em anh chưa hề hiểu hết
Dù hoa tuy-líp trên đồi có mặt trong thơ anh
Nhưng em đẹp hơn hoa – hoa đẹp có một tuần
Còn em là hy vọng của chuỗi tháng ngày không hết. 

*** 
Mặc cho ai từng hứa sẽ cho anh
Kho châu báu hay cả chốn thiên đường
Anh chỉ cần em. Nếu em không đến
Thì thiên đường hay châu báu đâu cần.

*** 
Khi không có em, trong hồn anh – địa ngục
Thiếu em – anh là chiếc bình đầy thuốc độc
Anh thổn thức! Anh khóc với cuộc đời
Còn ngày tháng nối đuôi nhau biến mất.

*** 
Hơi thở của em tươi mát hơn sương sớm
Không cần rượu anh vẫn say vì mái tóc đen
Còn hình bóng của em anh ôm ấp hằng đêm
Đến sáng ngày hương hoa hồng còn thoảng.

*** 
Đừng bao giờ làm những điều dại dột
Để không xấu hổ, để không đỏ mặt
Kẻo đời kết án, dù bạn ăn năn
Vì việc đã làm nhưng đời vẫn chật.

*** 
Không có em – vườn hoa như sa mạc
Khi em đến – vườn nở hoa trước mặt.
Khi em đến – tất cả như hồi sinh
Và con tim thổn thức trong lồng ngực.

*** 
Tôi được sinh ra có vui có buồn
Nên chẳng thể gọi tôi là phi thường.
Từ cát bụi. Thì ai mà chẳng thế
Nghĩa là tôi sinh ra chẳng vô tình.

*** 
Xưa tôi từng mạnh mẽ như sư tử
Không biết rằng cái chết vẫn đi bên
Từng một thời tôi làm sư tử sợ
Giờ tôi lo chạy trốn khỏi tử thần.

*** 
Người hạnh phúc là thoải mái nhẹ nhàng
Và ung dung ngồi uống chén rượu vang
Bên người đẹp má hồng, môi đỏ thắm
Còn trăng nhìn vào chén tự trời xanh.

*** 
Anh đi tìm câu trả lời trong em
Như con bướm bay đi tìm ánh sáng.
Con chim có tổ, con thú có hang
Còn anh không tìm ra nơi trú ẩn.